Θεωρίες Κοινωνικοποίησης part5 (τελευταίο)

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ - SOCIAL LEARNING

Διαφοροποιείται από τη συμβατική σε ό,τι αφορά το άτομο στα πλαίσια της αλληλεπίδρασης.

Αντικείμενο κοινωνικής μάθησης: σχέσεις, πράξη (=δράση), ρόλοι

Η κοινωνική μάθηση είναι υπόθεση και των μαθητών και των εκπαιδευτικών. Οι συμμαθητές και οι δάσκαλοι είναι φορείς αλληλεπίδρασης.

Μορφές εξουσίας (αρμοδιότητα) εκπαιδευτικού

α)Νομοθετική= θέσπιση κανόνων

β)Εκετελεστική = εφαρμογή κανόνων

γ)Δικαστική = διαιτησία (αν τηρούνται οι κανόνες)

Αυταρχισμός διδασκάλου --> κατάχρηση αρμοδιοτήτων

Δεν συνειδητοποιεί την τριπλή αρμοδιότητα (π.χ. χαμηλή βαθμολογία)-->ασυμμετρία

Η βούληση του εκπαιδευτικού είναι εκ προδιαγραφής ισχυρότερη από του μαθητή.

Ο εκπαιδευτικός έχει εξουσία στον μαθητή σε επίπεδο γνώσης, βούλησης, αντίληψης (που έχει ο καθηγητής για το μαθητή)

Ψυχικές αρετές και γνωρίσματα εκπαιδευτικού:

δικαιοσύνη, αντικειμενικότητα, ουδετερότητα, επιείκεια,ακεραιότητα-->ταιριάζει στο προφίλ του δικαστή==> ταυτότητα του εκπαιδευτικού.

Ρόλος και ταυτότητα ΔΕΝ είναι το ίδιο

Ρόλος : περίγραμμα δράσης ενός προσώπου που είναι κάτοχος μιας θέσης είτε τυπικής είτε άτυπης.

Δράση διδασκάλου-->παραπέμπει σε ιδιότητες δασκάλου

i)Στην ιδανική τους μορφή ποιες είναι οι ιδιότητες που έχει ένας εκπαιδευτικός;

ii)Στην πραγματική τους μορφή ποιες ιδιότητες ισχύουν;

Τομείς δραστηριότητας - περίγραμμα ρόλου του εκπαιδευτικού:

-Διδάσκει. Γι' αυτό χρειάζεται : γνώση γύρω από το αντικείμενό του (επιστημονική επάρκεια) και διδακτική επάρκεια (=μεταδοτικότητα, επικοινωνία με τους μαθητές ώστε να μεταφέρει σωστά τη γνώση)

-Συντονίζει την επικοινωνία. Δίνει και αφαιρεί το λόγο από τους μαθητές, προσπαθεί να εξασφαλίζει ομαλές συνθήκες επικοινωνίας στην τάξη = παιδαγωγική επάρκεια. Αν δεν μπορεί να συντονίσει το μάθημα καταφεύγει στον αυταρχισμό ή γίνεται θύμα.

Παιδαγωγική επάρκεια / ικανότητα: διαχείριση της δυναμικής της ομάδας (ψυχοκοινωνική γνώση ή παιδαγωγική)

-Αξιολογεί τις επιδόσεις των μαθητών. Προϋποθέτει γνώση και αντικειμενικότητα.

-Κρίνει (δικάζει). Αποφασίζει. Ουδετερότητα, αμεροληψία. Κρίνει και τους μαθητές και τον εαυτό του.

-Γενικότερη δράση: ήθος/ ηθική. Συνταγματικός πατριωτισμός: υπέρ των αξιών της δημοκρατίας. Πρέπει να έχει καθαρό ποινικό μητρώο.

Εφαρμογές πεδίων:

-συντονισμός: κάθε ομάδα απαρτίζεται από πολλά άτομα. Στο χώρο του σχολείου εκδηλώνονται διάφορες συμπεριφορές εντός ή εκτός κανόνων. Θέμα πειθαρχίας και ποινής.

-Πρέπει να τιμωρεί ο δάσκαλος ; Και πώς;

Η επιβολή της ποινής είναι η γ' φάση της εποπτείας και της εκπαίδευσης.

Κανόνες που ισχύουν σε μια τάξη

Αποκλίσεις από τους κανόνες - παραβάσεις.

-Σε τι οφείλεται η παραβατικότητα; Είναι λάθος του δασκάλου ;

Αντιμετώπιση της απόκλισης---->προϋποθέσεις για την ποινή.

-Αποτελέσματα ποινών; Έχουν ; Πότε;

α)Κανόνες

β)Απόκλιση / αντικανονική συμπεριφορά / παραβατικότητα

γ)Κυρώσεις / αντιμετώπιση απόκλισης

δ)Νέα κανονικότητα / επαναφορά ή νέα τάξη/ status quo

Πειθαρχία : προσαρμογή των ατόμων σε σύνολα κανόνων που υπαγορεύουν τη συμπεριφορά τους.

Ποινές / κυρώσεις στο σχολείο:

Φάσεις : 1η Κανόνες (κανονιστικό πλαίσιο)

2η Αποκλίσεις (ανεπιθύμητη συμπεριφορά)

3η Κυρώσεις (μέτρα)

4η Επαναφορά στην κανονικότητα

Το αν θα υπάρχουν ποινές στα σχολεία δεν μπορεί να αποφασιστεί μόνο λαμβάνοντας υπόψη τις ίδιες τις ποινές. Πρέπει να υπολογιστούν και οι υπόλοιπες φάσεις.

Κύρωση: πρόκληση ενός δυσάρεστου βιώματος σε κάποιον άλλο με πρόθεση

Αν οι κυρώσεις είναι άδικες, το παιδί αποκτά φόβο για το σχολείο.

-Υπάρχουν κανονισμοί στα σχολεία ; Πώς ορίζεται η κανονικότητα στα σχολεία;

Ο δάσκαλος εμπειρικά και ερασιτεχνικά γνωρίζει τους κανόνες του σχολείου και δρα υποθετικά. Ο εκπαιδευτικός καλό είναι να μην αναλαμβάνει από την αρχή ευθύνες μέχρι να ενημερωθεί, να κοινωνικοποιηθεί. Στην Ελλάδα αυτό δεν συμβαίνει.

-Υπάρχει πλαίσιο κανόνων ; Ποιος το προσδιορίζει ; Συμμετέχει ο εκπαιδευτικός ;

Αυτή τη στιγμή, η πλειοψηφία των ελληνικών σχολείων δεν έχουν πλαίσιο κανονισμών (status quo)

Συμμετοχικός και ετεροκαθοριζόμενος κανονισμός

Εσωτερική (σχολείο) ή εξωτερική (υπ. παιδείας) θέσπιση

Ι Ι

ν ν

Συμμετοχική ή Μονομερής θέσπιση

Παιδαγωγικά συμφέρει να συμμετέχουν οι μαθητές στη θέσπιση και να είναι εσωτερική.

Η στάση των μαθητών γίνεται πιο θετική όταν οι κανόνες δεν επιβάλλονται αυταρχικά στο σχολείο από εξωτερικό παράγοντα.

Ευθύνη δασκάλου: υπάρχει περιθώριο ελευθερίας να δημιουργεί κανόνες ο εκπαιδευτικός μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας. Κάθε εκπαιδευτικός καλείται να συζητήσει με τους μαθητές του ή να αποφασίσει μόνος του το σύστημα κανόνων.

Το πλαίσιο από μόνο του δεν εξασφαλίζει προσαρμογή

-Τι είναι αυτό που την εξασφαλίζει ;

(Απ.:)2 πράγματα:

1.Πεποίθηση (συνειδητοποίηση) ότι αυτό που ορίζει το πλαίσιο δεν αφορά μόνο το σχολείο αλλά και τον μαθητή (ταύτιση απόψεων σχολείου - μαθητή). Η δέσμευση του μαθητή ότι θα τηρήσει τους κανόνες να προέρχεται από την πεποίθηση ότι είναι χρήσιμο. Η ιδανική κατάσταση γιατί δεν χρειάζεται παρέμβαση του δασκάλου για να τηρηθεί η κανονικότητα. Θεωρείται αυτόνομη η τήρηση των κανόνων.

2.Δέσμευση μέσω του φόβου. Ο μαθητής ακολουθεί τους κανόνες από φόβο (χαρακτηριστικό ακατάρτιστου εκπαιδευτικού.)

-Πώς αντιμετωπίζεται η απόκλιση ;

Από το νόμο υπάρχει δυνατότητα ποινής. Όμως αυτό δεν εξαλείφει την αντικανονικότητα του σχολείου. Την αναστέλλει προσωρινά.

Παιδαγωγική επάρκεια : να ξέρει ο εκπαιδευτικός πότε να τιμωρεί, πότε και ποιους.

Είναι φυσιολογικές οι αποκλίσεις των μαθητών γιατί είναι υπό διαμόρφωση πολίτες.

Αυτός είναι και ο ρόλος του σχολείου : να μυήσει τους μαθητές στην ύπαρξη και την τήρηση των κανόνων οι οποίοι έχουν προκύψει μέσα από διαδικασίες.

Αν οι μαθητές προσαρμόζονται από φόβο θεωρείται αποτυχία του εκπαιδευτικού γιατί θα βρίσκονται συνέχεια σε ανταγωνιστική διάθεση.

Συναίνεση για κανόνες - τήρηση από πεποίθηση - επιτυχία δασκάλου.

Λειτουργία κυρώσεων:

α)Υπόδειξη ότι η συμπεριφορά του είναι εκτός κανόνων

β)Σύνδεση αντικανονικότητας με κάτι δυσάρεστο (μπιχεβιοριστική λογική)

--->Η επιβολή κυρώσεων ακολουθεί λογική φρονιματισμού.

Επαναφορά στην κανονικότητα: ένα από τα ενδεχόμενα της κύρωσης

Άλλο ενδεχόμενο είναι η αλλαγή του κανόνα. Έτσι, ο μέχρι σήμερα παραβάτης μπορεί να γίνει κανονικός.

Ομιχλώδης κανόνας --> φόβος

Όσο λιγότερες κυρώσεις τόσο μεγαλύτερη επιτυχία του εκπαιδευτικού.

Διδασκαλική αυθεντία: κύρος εκπαιδευτικού, πίστη μαθητών, αξία που δίνουν οι μαθητές στο δάσκαλο, στον ηθικό, εκπαιδευτικό και γνωστικό τομέα.

Διδασκαλική αυθεντία:

α)γνωστική διάσταση

β)παιδαγωγική διάσταση

γ)ηθική διάσταση

Γνωστική διάσταση: Οι μαθητές σχηματίζουν πεποίθηση για τη γνωστική ικανότητα του εκπαιδευτικού μέσα από τις ερωτήσεις και την εμπειρία.

Παιδαγωγική διάσταση: Κατά πόσο ο εκπαιδευτικός μπορεί να διατηρήσει την πειθαρχία μέσα στην τάξη.

Ηθική διάσταση: αφορά όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.

Η διδασκαλική αυθεντία κινδυνεύει από 3 περιπτώσεις:

1.ανεπάρκεια στη γνώση του περιεχομένου του μαθήματος

2.ανεπάρκεια συντονισμού τάξης και μεταδοτικότητας

3.χαμηλή αξία του εκπαιδευτικού στα μάτια του μαθητή

α)Ανταπόκριση του εκπαιδευτικού στα 3 προηγούμενα επίπεδα

β)εφαρμογή αρχής ρεαλισμού. Δεν πρέπει να προβάλλεται μια πληθωρική εικόνα των ικανοτήτων του εκπαιδευτικού. Δεν πρέπει να φαίνεται παντογνώστης. Ρεαλισμός και μετριοφροσύνη.