19 Νοεμβρίου 2014

Θεωρίες Κοινωνικοποίησης part3

Noam Chomsky--> ΘΕΩΡΙΑ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ

1.Αν αληθεύει η θεωρία του Skinner, τότε πώς εξηγείται
το γεγονός ότι τα παιδιά παράγουν λέξεις που δεν τις έχουν ακούσει ποτέ ; Τα παιδιά δεν επαναλαμβάνουν απλώς λέξεις, αλλά δημιουργούν. Η γλωσσική εξέλιξη δεν είναι παθητική υπόθεση αλλά έχει το στοιχείο της αυτενέργειας.
2.Αν υποθέσουμε ότι έχει δίκιο ο Skinner για τη μίμηση, πώς τα παιδιά συντάσσουν φράσεις ; Πολύ πιο έντονο το στοιχείο δημιουργικότητας γιατί το να μιμηθούν φράσεις ολόκληρες είναι δύσκολη διαδικασία. Το παιδί δομεί τη γλώσσα του, τη δημιουργεί μόνο του, δεν λειτουργεί η μίμηση στην πολύπλοκη συντακτική δομή.
Ο Chomsky εισάγει το στοιχείο της δημιουργικότητας και της εγγενούς γλωσσικής πρόσληψης (L.A.D.)
Το παιδί αρχίζει να γίνεται χειριστής συμβόλων όταν ακούει έναν ήχο και φαντάζεται μια πραγματικότητα. Οι ήχοι του παραπέμπουν κάπου (εξομοίωση πομπού - δέκτη)

Γενικά για την αλληλεπίδραση:
Προϋποθέσεις για να την κατανοήσουμε:
1.Επίδραση του ενός πάνω στον άλλον. Δεν ταιριάζει σε ατομικά περιβάλλοντα, μόνο σε ομαδικά. Υπάρχουν οντότητες οι οποίες βρίσκονται στο περιβάλλον μιας άλλης και δρουν η μια πάνω στην άλλη (δράση-αντίδραση). Η ομάδα αποτελεί ένα είδος προϋπόθεσης για την αναπαραγωγή της ζωής.
2.Υπάρχουν βιολογικές ανάγκες στη ζωή των υποκειμένων (ορμές, ένστικτα) που για να ικανοποιηθούν απαιτούν τη συνεργασία άλλων οργανισμών. Έτσι, η ικανοποίηση βασικών αναγκών ενεργοποιείται μέσα από μια συλλογική δραστηριότητα (π.χ. κοπάδια). Δεν υπάρχει εγωιστική προσέγγιση στην ικανοποίηση των αναγκών.

ΣΥΜΒΟΛΟ

Eρ: Πώς συντονίζονται αυτοί οι οργανισμοί μεταξύ τους κατά τον Mead;
Απ: Ο παρατηρητής έχει την εντύπωση ότι τα κοπάδια ή τα πουλιά συντονίζονται σαν από θαύμα. Η εξήγηση είναι ότι υπάρχει ένα σύστημα κινήσεων των οργανισμών το οποίο τίθεται σε εφαρμογή σε αυτές τις περιπτώσεις και επηρεάζει τους άλλους οργανισμούς και συντονίζονται οι κινήσεις. Αυτός ο αντανακλαστικός τρόπος συντονισμού φαίνεται πως επηρέασε και τη ζωή των ανθρώπων, ειδικά στα προϊστορικά χρόνια. Υπάρχει ένας κώδικας στον οποίο και ο άνθρωπος είναι ευαίσθητος. Ο κώδικας αυτός ονομάζεται ΓΛΩΣΣΑ.

Σήμα Vs σύμβολο: Η διαφορά είναι ότι το σύμβολο επιτρέπει και στον πομπό και στον δέκτη να συνειδητοποιεί την κίνηση που με αυτό το σύμβολο απαιτεί ο πομπός να κάνει ο δέκτης.
Η γλώσσα είναι μη συνειδητή στους οργανισμούς (=ζώα). Δεν συνειδητοποιούν το νόημα. Η διαφορά με την ανθρώπινη επικοινωνία έγκειται σ' αυτό το σημείο. Ο άνθρωπος συνειδητοποιεί το νόημα του σήματος (=συμβόλου)

Διαφορά ανάμεσα σε Mead και μπιχεβιοριστές: Το ερέθισμα στον Mead λέγεται "σημαντικό σύμβολο" και έχει σημασία για τον άνθρωπο.

Ιστορικές και κοινωνικές διεργασίες ευθύνονται για το ποια σημασία δίνουμε σε ένα συγκεκριμένο ήχο και είναι διαρκής.

Όταν γεννιέται ένα παιδί δεν έχει συνείδηση των ήχων που δέχεται. Ο άνθρωπος σε επίπεδο προσαρμογής είναι ατελές ον όταν έρχεται στη ζωή. Κάποια στιγμή αρχίζει να συνδέει τους ήχους που δέχεται, συνδέει ήχους με πρόσωπα ή ζώα αυτόματα (μπιχεβιοριστές, πείραμα Pavlov). Το παιδί μιμείται τους ήχους που ακούει στο σπίτι (μίμηση). Μερικοί πιστεύουν ότι δεν είναι μίμηση, αλλά έμφυτη τάση να παράγει ήχους. Αργότερα το παιδί περνάει από τη φάση της μη συνειδητής παραγωγής γλώσσας σε φάση συνειδητής χρήσης γλώσσας. Το παιδί αντλεί αυτές τις πληροφορίες από το περιβάλλον.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΑΛΛΟΣ:
Υπάρχει ένα πρόσωπο στο περιβάλλον του παιδιού που του διοχετεύει μέσω της δράσης σημασίες, είναι ο ξεναγός του παιδιού στον κόσμο των σημασιών. Αργότερα, η έκφραση "σημαντικός άλλος" σημαίνει "κάτι διαφορετικό", ένα πρόσωπο που εισάγει το άτομο στον κόσμο των αξιών (αξιακός κώδικας). Ο άνθρωπος αυτός έχει σημαντικό προβάδισμα έναντι άλλων προσώπων σε ό,τι αφορά την επίδραση που ασκεί στο άτομο. Έτσι, ο πρωτογενής μηχανισμός (εξωτερικός) του "σημαντικού άλλου" αποτελούν την ταυτότητα του παιδιού. Συνείδηση του εαυτού και εικόνα προς τα έξω.

Ταυτότητα: εικόνα που έχουμε εμείς για το παιδί.
Αυτο-αντίληψη:εικόνα που έχει το παιδί για τον εαυτό του.

ΑΤΟΜΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ: Μηχανισμός δόμησης της ταυτότητας.

Τα παιδιά από πολύ νωρίς παίζουν με αντικείμενα που υπάρχουν στο περιβάλλον τους. Οι αισθήσεις είναι ανιχνευτές του περιβάλλοντος, αλλά η βασική σύνδεση με το περιβάλλον είναι τα χέρια.
όνομα=ήχος. Το σύνολο των ήχων αυτών προσδιορίζει το ίδιο το παιδί. Στην αρχή δεν καταλαβαίνουν ότι το όνομα προσδιορίζει τα ίδια γιατί συνέδεαν τους ήχους με άλλα πρόσωπα ή πράγματα. Η γλώσσα ήταν ετεροπροσδιοριστική μηχανή.
Piaget: εγωκεντρικός λόγος= η φάση κατά την οποία το παιδί μονολογεί. Ουσιαστικά είναι διάλογος, όχι μονόλογος. Το παιδί μέσω της γλώσσας χρησιμοποιεί εκφράσεις απευθυνόμενο σε άλλο φανταστικό πρόσωπο στα πλαίσια του παιχνιδιού.
π.χ.έχει 2 κούκλες και παίζει γιατρό και ασθενή ή κλέφτες κι αστυνόμους. Το παιδί παίζει και τους 2 ρόλους.
Τα παιχνίδια αυτά επιτρέπουν στο παιδί να ασκηθεί στην κοινωνική αλληλεπίδραση και να δει ένα πρόσωπο από τη σκοπιά κάποιου άλλου.
role-taking: ανάληψη του ρόλου του άλλου. Φαντάζεται τις ανάγκες του άλλου μέσω της γλώσσας= βασική αρχή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Κατλα τον Mead, το παιχνίδι είναι ένα πρώιμο στάδιο του role-taking. Το παιδί εσωτερικεύει δυο ρόλους και ο εαυτός του χάνεται (υπάρχει μόνο γιατρός και ασθενής), "μεταμορφώνεται" πότε στον έναν και πότε στον άλλον.
Η μάθηση της γλώσσας στην πρώτη φάση της εξέλιξης του βίου δεν γίνεται μόνο ηχητικά αλλά προϋποθέτει και τη λειτουργία οπτικών σημάτων και συμβόλων από την πλευρά του παιδιού. Οι ερμηνείες των ηχητικών και οπτικών σημάτων γίνονται στα πλαίσια της πράξης. Η εκμάθηση της γλώσσας είναι οργανικά ενταγμένη στο πλαίσιο της καθημερινής οικογενειακής δράσης.
Ο δυισμός της προσωπικότητας του ατόμου αρχίζει σε μια κοινωνική και ατομική ταυτότητα (προσωπικό και κοινωνικό Εγώ).
social self--> ο εαυτός μας όπως τον φαντάζονται οι άλλοι, ειδικά αυτοί που έχουν ισχύ πάνω μας και δεν μπορούμε να τις αποκρούσουμε εύκολα, εξαρτάται από την εξουσία που ασκούμε εμείς σε αυτούς και αυτοί σε μας. (π.χ. πολιτικές οργανώσεις)
Ο κόσμος στον οποίο μπαίνει το παιδί χαρακτηρίζεται από έξωθεν απαιτήσεις. Σαν μονάδα μπαίνει σε ισχυρούς οργανισμούς οι οποίοι ασκούν τεράστια επιρροή σ' αυτό.

Προσωπικός εαυτός: "αντίβαρο" ανάμεσα σε κοινωνικό και ατομικό Εγώ. Δυισμός ανθρώπινης προσωπικότητας.

Ι-->προσωπικός εαυτός
Me-->κοινωνικός εαυτός

Το "Ι" υπερτερεί στις πρώτες φάσεις της ζωής του παιδιού γιατί δεν έχει διαμορφωθεί κοινωνική συμπεριφορά. Ποτέ το "me" δεν φτάνει να καλύψει εντελώς το "Ι". Ο Mead αφήνει το ενδεχόμενο, το άτομο να βλέπει τον κοινωνικό εαυτό του ως αντικείμενο κριτικής. ("δείχνω αυτό που θέλουν οι άλλοι να βλέπουν")

Ο Goffman ονομάζει την απόσταση ανάμεσα στο "Ι" και στο "Me" role distance (=απόσταση από το ρόλο)

Δεύτερη φάση της ζωής: από το play στο game. Από το ατομικό στο ομαδικό παιχνίδι.

Συνείδηση: του κόσμου ("άλλοι", προηγείται χρονικά)
του εαυτού (αυτοσυνείδηση)

Συνείδηση του κόσμου: συνείδηση της εικόνας που έχουν οι άλλοι για το παιδί. Το παιδί συνειδητοποιεί τι είναι για τους άλλους. Προηγείται η αντίληψη των άλλων, υπάρχει πριν καν το παιδί αντιληφθεί τον εαυτό του. Συνειδητοποιεί τον εαυτό του μέσω της αντίληψης που έχουν οι άλλοι γι' αυτό. (=αντανακλαστικότητα)

Αυτοσυνείδηση-αυτοαντίληψη-αυτοεκτίμηση
Η αυτοσυνείδηση είναι η βάση για την αυτοαντίληψη και την αυτοεκτίμηση. Είναι μεγάλο βήμα για την εξέλιξη του παιδιού, συνειδητοποιεί ότι είναι μέρος του κόσμου.
Η αυτοαντίληψη στηρίζεται στην αυτοεκτίμηση αλλά δεν ταυτίζεται με αυτήν. Η αυτοαντίληψη είναι η εικόνα του εαυτού μας.
Η αυτοεκτίμηση είναι η αξιακή πλευρά του εαυτού μας, η αξία με την οποία εμείς πιστώνουμε τον εαυτό μας. Η αυτοεκτίμηση μας παραπέμπει στην αυτοπεποίθηση, στην εικόνα δηλαδή που έχουμε για τον εαυτό μας. (θετική, αρνητική,ουδέτερη κλπ)
Αυτοσυνείδηση: περιγραφική. Όταν αρχίζει κανείς να περιγράφει τον εαυτό του φτάνει στην αυτοαντίληψη.

Το βασικό ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ είναι η άποψη ότι η συνείδηση των άλλων ή του εαυτού μας δεν είναι έμφυτα, είναι "εισαγόμενα". Παρεμβαίνουν οι άλλοι και προσδιορίζουν και την εικόνα και την αντίληψη του εαυτού μας. Οι "άλλοι" διαφοροποιούνται ως προς την επιρροή που ασκούν πάνω μας. Ισχυρότερη έχουν τα πρόσωπα - κλειδιά της ζωής μας (γονείς,φίλοι)= "σημαντικοί άλλοι"

Α' φάση: οι γονείς μας είναι οι "σημαντικοί άλλοι"
Β' φάση: (πιθανόν) ο δάσκαλος και οι παιδικοί φίλοι
εφηβεία: συνομήλικοι, φίλοι, ομάδες που εντασσόμαστε.
μετα-εφηβεία: σύντροφοι, καθηγητές (πανεπιστημίου)
Σε κάθε φάση προστίθενται κι άλλοι, δεν αναιρούνται οι προηγούμενοι.
Όταν τα πρόσωπα αυτά χάνονται για οποιονδήποτε λόγο, αισθανόμαστε αποσύνδεση. Δημιουργούνται αναταράξεις και κενά στην αυτοαντίληψη και την αυτοεκτίμησή μας γιατί ειδικά η αυτοεκτίμηση στηρίζεται σε αυτά τα πρόσωπα. Είναι ασταθής (η αυτοεκτίμηση) και εξαρτάται από τη συμπεριφορά των άλλων.

Κατά τον Mead, η αυτοαντίληψη και η αυτοεκτίμηση είναι προσωρινότητες, διακυβεύματα και εξαρτώνται από τις σχέσεις μας με τους άλλους. Οι άλλοι καθορίζουν την αυτοεκτίμηση. Αυτό συμβαίνει στα πρώτα χρόνια και αργότερα δυσκολότερα. Από τη στιγμή που αποκτούμε συνείδηση του εαυτού μας δεν είμαστε τόσο ευάλωτοι στων άλλων, έχουμε τη δική μας άποψη για τον εαυτό μας. Επομένως, στις μεταγενέστερες φάσεις υπάρχει και ο εαυτός μας ως παράγοντας για την αυτοαντίληψη και την αυτοεκτίμηση. Αργότερα, με βάση τις θετικές αντιλήψεις μπορούμε να αντικρούσουμε τις αρνητικές αντιλήψεις των άλλων.


Δεν υπάρχουν σχόλια: